1. Inleiding

Een ondernemer probeert zich best bij het opstellen van overeenkomsten op allerlei manieren te beschermen tegen de insolvabiliteit van een medecontractant en tegen wanbetalers in het algemeen.

De Wet Financiële Zekerheden (Hierna WFZ) voorziet een specifieke bescherming via de nettingovereenkomst/ nettingclausule. Deze clausule kan uitwerking hebben nadat schuldeisers in samenloop komen ten gevolge van bijvoorbeeld faillissement, beslag enz… Het opnemen van zo’n clausule in de overeenkomst of in de algemene voorwaarden van de overeenkomst, vormt voor een handelaar een belangrijk beschermingsinstrument bij insolvabiliteit van de medecontractant.

2. Analyse van een nettingsclausule

Een nettingclausule, indien deze bedongen is in de overeenkomst, kunnen we kort samenvatten als een clausule die schuldvergelijking en compensatie mogelijk maakt, en dit zelfs na het ontstaan van samenloop tussen verschillende schuldeisers.

Wanneer we spreken van een nettingclausule spreken we dus in één adem ook van de toepassing van de rechtsfiguren van conventionele schuldvergelijking en schuldvernieuwing.

Bij schuldvergelijking aanvaarden we het principe van verrekening en compensatie van wederzijdse vorderingen en schulden, waardoor enkel de netto- vordering van de ene op de andere contractpartner overeind blijft. Schuldvergelijking treedt van rechtswege in wanneer van zodra de voorwaarden hiervoor vervuld zijn, zelfs zonder dat partijen hiervan kennis hebben.

3. Nut

Het nut van de nettingclausule ligt voornamelijk dus in haar tegenstelbaarheid ten op zichte van andere schuldeisers en derden, zelfs als er samenloop van schuldeisers is (bijvoorbeeld ingevolge faillissement). De nettingsclausule is dan ook het instrument bij uitstek ingeval van insolvabiliteit van uw contractspartner, mits ze te goeder trouw wordt afgesloten vóór de contractspartij insolvabel is.

4. Voorwaarden

De Wet Financiële Zekerheden ( Hierna WFZ) voorziet namelijk onder hoofdstuk VIII en hoofdstuk IX in artikel 14 en 15 de geldigheid van de nettingovereenkomst en de tegenstelbaarheid aan derden, ook in het geval van een insolventieprocedure, beslag of enige andere vorm van samenloop. Voor de toepassing van dit artikel moet wel aan een aantal voorwaarden voldaan worden:

• De nettingovereenkomst of nettingclausule wordt bij voorkeur schriftelijk
• Beide contractspartijen moeten de hoedanigheid van koopman/handelaar/ondernemer hebben op het moment van het sluiten van de nettingovereenkomst of bij het opnemen van de nettingclausule.
• De nettingovereenkomst of clausule dient gesloten/opgenomen te zijn vóór het ontstaan van samenloop, bijvoorbeeld ten gevolge van opening van de insolventieprocedure, het beslag, faillissement, …
• De vorderingen en schulden die voor netting in aanmerking komen moeten reeds bestaan op het ogenblik van het ontstaan van samenloop. (art. 1291 BW). Schuldvorderingen onder tijdsbepaling of (opschortende) voorwaarde en schuldvorderingen uit bestaande overeenkomsten, vormen onder andere bestaande schuldvorderingen.
• Schulden die niet vatbaar zijn voor beslag, alsook belastings- en sociale zekerheidsschulden zijn dan weer niet vatbaar voor netting.

5. Vormvereisten

Er zijn geen specifieke vormvereisten voor de totstandkoming en de geldigheid van een nettingsclausule. Ze kan gewoon worden opgenomen in het contract met de wederpartij, of zelfs via aanvaarding van de algemene voorwaarden bij een offerte of een uitgeschreven factuur op geldige wijze deel uitmaken van de contractuele afspraken.

Joris Mattijs

 

---

Copyright © 2015 Mattijs Voet & Co Overname zonder schriftelijke toestemming is verboden Disclaimer Deze gratis nieuwsbrief is bedoeld als bron van informatie. De nieuwsbrief beoogt op geen enkele wijze de volledigheid en kan niet worden gelezen of gebruikt als advies. Hoewel de auteurs de grootste zorg besteden aan hun teksten, kan op geen enkele wijze enige aansprakelijkheid voortvloeien uit de inhoud van de nieuwsbrief.